De vreemde afbeeldingen die de tempeliers tijdens hun gevangenschap in de muren van hun kerker in Domme (Dordogne) kerfden, worden ook wel ‘graffiti van de tempeliers’ genoemd. Ze zijn raadselachtig en lijken te verwijzen naar mysterieuze voorwerpen.
Het plaatsje Domme is een bastide met een ommuurde vesting. Een bastide is een middeleeuwse stad, vaak met een rechthoekig stratenpatroon dat de stad verdeeld in 8 huizenblokken rond een marktplein. In het geval van Domme is de vorm van een bastide duidelijk herkenbaar, al lopen de straten minder recht dan gewoonlijk. Domme ligt dan ook boven op een berg en daarmee niet geschikt voor kaarsrechte wegen.
Wat is er te doen in Domme?
Domme is een mooi stadje. In de zomermaanden is er op donderdag een kunst- en curiosa markt. Er zijn gezellige restaurantjes en leuke souvenirwinkels.
Je kunt de volgende dingen doen:
- Het stadje verkennen
Domme is een leuk middeleeuws stadje. Zeker de moeite waard om even te verkennen en te genieten van de prachtige omgeving. In de zomer rijdt er een toeristentreintje. - De grotten bezoeken
De ingang van de grotten, die zich onder het dorp uitstrekken bevindt zich midden in het stadje. De grotten zijn niet bijzonder groot en – als ik heel eerlijk ben – ze zijn ook niet bijster spectaculair. - De graffiti van de tempeliers bekijken
Als je een liefhebber van mysteries bent is dit verreweg de meest interessante plek, die je in Domme kunt bezoeken.
Waarom is de graffiti van de tempeliers interessant voor mysteriezoekers?
Het zijn afbeeldingen die de tempeliers tijdens hun gevangenschap hebben gemaakt, doorspekt met symboliek die ons misschien inzicht kunnen geven in de denkwereld van de tempeliers. Als je deze link volgt, lees je alles over de geschiedenis van de tempeliers aan de hand van zes simpele vragen.
De ondergang van de tempeliers
De groeiende rijkdom en macht van de tempeliers werd door de Franse koning Filips IV (de Schone) als een bedreiging gezien.
Misschien speelde mee dat hij eigenlijk zelf wilde toetreden tot de orde en werd geweigerd. Als koning wilde hij zeker de gelofte van armoede niet afleggen en gezien zijn positie werd aangenomen, dat hij koos voor de rang van grootmeester.
In ieder geval wilde hij na deze afwijzing de macht van de tempeliers breken en zocht daarvoor ondersteuning bij de paus, Clemens V.
Uiteindelijk werd de orde in 1312 officieel opgeheven. Alle bezittingen werd het eigendom van de hospitaalridders, dit tot ergernis van Philips de Schone, die zelf zijn zinnen had gezet op al die rijkdom.
De laatste grootmeester van de tempeliers, Jacque de Molay, werd op 18 maart 1314 samen met 40 andere tempeliers levend verbrand in Parijs. Terwijl de vlammen hem langzaam verteerden, zou hij de koning en de paus hebben vervloekt. Beiden zijn in hetzelfde jaar om het leven gekomen.
De tempeliers in Domme
Domme was als vestingstadje nog niet zo oud toen dit allemaal plaatsvond. Het was in 1281 gesticht door Filips de Stoute.
In 1307 werden 70 tempeliers opgepakt en in een toren opgesloten. De verblijfplaats was klein en donker voor zo een grote groep mensen. En het nare was dat de groep na de dood van Filips de Schone min of meer vergeten werd. De laatste inscriptie zou uit 1320 stammen en we weten niet of de resterende groep daarna is vrijgelaten of dat dit het teken van leven was van een laatste gevangene.
In de 12e eeuw richtten negen ridders de Orde van de Tempeliers op. De broederschap moest de pelgrims in het Heilige Land beschermen. De pelgrims legden een gelofte van armoede en gehoorzaamheid af, en werden daardoor in 1129 erkend door de kerk. Verenigd onder het rode kruis trokken ze ten strijde in de naam van God.
In 200 jaar ontwikkelden ze zich van pelgrims en kruismonniken tot ketters en bankiers. In “De Tempeliers’ vertelt Dan Jones op indrukwekkende en toegankelijke wijze over deze grootste religieuze militaire ridderorde ooit.
Wat stellen de tekeningen voor?
Over de tekeningen wordt verteld dat ze met uitgevallen tanden van de tempeliers in de muur zijn gekerfd. Ik weet niet of dat waar is. Wat mij fascineert zijn de voorstellingen.
De talloze kruizen, de afbeeldingen van de kruisiging, gekroonde afbeeldingen van Maria en Christus, de afbeeldingen van voorwerpen die we nauwelijks kunnen definiëren… deze beelden getuigen niet van mensen die het kruis bespot hebben, integendeel. Het lijkt er meer op dat de tempeliers in hun laatste jaren troost bleven zoeken in het geloof.
Afbeelding van een cherubijn of engel
Op de bovenste steen zie je twee engelen, de zon, sterren en een maan. Op de steen daaronder zie je de afbeelding van God de Vader (midden) met aan Zijn zijde Maria Magdalena, die een beker vast houdt. Aan de andere kant zit Jezus als koning of overwinnaar met een scepter in zijn hand. Sommigen zien in de middelste figuur Christus met aan zijn rechterhand Maria, de moeder van Christus. Dan zou de vrouw aan Zijn linkerhand nog steeds Maria Magdalena voorstellen.
Het is speculatief, maar de afbeelding zou ernaar kunnen verwijzen dat de bloedlijn van Jezus is voortgezet in een koningslijn. De beker in Maria’s hand is dan de Graal, de beker waarin het bloed van Jezus is opgevangen. Volgens het boek Het Heilige Bloed en de Heilige Graal is de de heilige graal (in het Oudfrans Sangreal) de aanduiding voor het nageslacht van Jezus: Sangreal is niet San Greal (heilige graal), maar Sang Real (koninklijk bloed).
De afbeelding hierboven stelt paus Clemens V voor. De paus heeft zijn handen afgetrokken van de tempeliers en heeft ze verraden aan Filips IV. De onderzoeker Tonnellier heeft in 1971 de tekst die onder de afbeelding staat ontcijferd. Volgens hem kun je het volgende lezen: Clemens V destructor Templi of Clemens V heeft de tempeliers vernietigd. Met wat moeite kun je onderin de woorden Templari en Destructor onderscheiden.
Diverse afbeeldingen van de kruisiging. Op de voorgrond zie je Jezus met de twee Maria’s. Bijzonder zijn de stippen die als een soort stralen uit de zijbeuken van het kruis komen. Ook vindt de kruisiging plaats in een kerk of huis. De kruizen op het dak zijn ook voorzien van stippen.
Op deze afbeelding zijn heel veel kruisen te zien. Opvallend is de driehoek waarop ze staan. De tempeliers gebruikten het symbool van een kruis op een driehoek vaak als teken om een schat aan te duiden.
Aan de rechterkant twee afbeeldingen die we niet zo snel herkennen. De bovenste afbeelding zou kunnen verwijzen naar de Graal. De onderste afbeelding wellicht een menora of de zevenarmige kandelaar.
Praktische informatie
Al met al is het erg de moeite waard om de graffiti van de tempeliers zelf te bekijken.
Kaartjes koop je bij het toeristenbureau. Informeer vooraf goed naar de openingstijden want deze zijn buiten het hoogseizoen beperkt. Bezoeken kan alleen onder begeleiding van een Franstalige gids. Op verzoek krijg je op papier een Engelse vertaling van de toer mee.
Bij ons laatste bezoek in 2014 was fotograferen verboden. De foto’s die op deze site staan heb ik in 2007 genomen.
Kortom je moet er wat moeite voor doen om deze enigmatische plek te bezoeken, maar voor liefhebbers van mysteries is deze plek absoluut de moeite waard.
Elders op deze site vind je meer informatie over de tempeliers:
